Ach, „Pan Tadeusz” – to monumentalne dzieło nudy i pretensjonalności, które od pokoleń męczy kolejne roczniki uczniów swoją przesadną rozwlekłością i absurdalnie drobiazgowymi opisami^[1].

Nużące opisy i prowincjonalna mentalność

Mickiewicz z uporem godnym lepszej sprawy poświęca całe stronice na opisywanie błahostek – od bębnienia w uszach Wojskiego po jego niechęć do fajki^[3]. Jakby nie miał ważniejszych tematów! A może właśnie nie miał? Bohaterowie są prowincjuszami zajętymi swoimi parafialnymi sprawami, które uważają za niezwykle istotne, podczas gdy w rzeczywistości są żałośnie błahe^[3].

Pretensjonalna forma

Autor próbuje nas przekonać, że tworzy wielką epopeję narodową^[4], podczas gdy w rzeczywistości dostajemy rozwlekłą opowieść o szlacheckich burdach, głupich sporach o mury i grzybobraniu. Nawet próby nadania utworowi głębszego, patriotycznego wymiaru wypadają sztucznie i pretensjonalnie^[2].

Absurdalne postacie

Weźmy choćby Wojskiego z jego śmieszną teorią o fajce germanizującej Polaków^[3]. Albo te wszystkie romanse i intrygi miłosne rodem z kiepskiej telenoweli – Telimena kokietująca na przemian Tadeusza i Hrabiego, jakby nie miała ważniejszych zajęć^[1].

Podsumowanie

„Pan Tadeusz” to klasyczny przykład dzieła, które przetrwało w kanonie nie dzięki swojej wartości, ale dzięki szkolnemu przymusowi^[3]. Współczesny czytelnik, przyzwyczajony do dynamicznej akcji i zwięzłej formy, może tylko westchnąć nad tymi niekończącymi się opisami litewskich lasów i szlacheckich pojedynków. Zamiast tracić czas na lekturę tych dwunastu ksiąg nudy, lepiej przeczytać coś bardziej wartościowego i aktualnego.

Jeśli ktoś koniecznie chce poznać życie szlachty początku XIX wieku, niech lepiej sięgnie po opracowania historyczne – przynajmniej będą krótsze i bardziej rzeczowe.

Źródła:
^[1] https://www.bryk.pl/lektury/adam-mickiewicz/pan-tadeusz.problematyka
^[2] https://www.studocu.com/pl/document/uniwersytet-swps/od-golema-do-cyborga-krytyczna-lektura-cielesnofci/pan-tadeusz-opracowanie/38899832
^[3] https://www.klasykaliteraturyifilmu.pl/2018/08/25/adam-mickiewiczpan-tadeusz-omowienie-opracowanie-analiza-streszczenie-opis/
^[4] https://skrotowo.pl/pan-tadeusz-streszczenie-szczegolowe/
^[5] https://www.studocu.com/pl/document/akademia-humanistyczno-ekonomiczna-w-lodzi/pedagogika/adam-mickiewiczpan-tadeusz-omowienie-opracowanie-analiza-streszczenie-opis/22177853